Chùa Cổ Thạch – Đóng Góp Vào Giá Trị Di Sản Văn Hóa Việt Nam

(Thứ ba, ngày 06/12/2022)

Chùa Cổ Thạch, dịch là chùa Đá xưa, hay còn gọi là chùa Hang. Cái hay, cái đẹp ở đây là người xưa đã biết lợi dụng hang động để kiến tạo thành nơi thờ Phật. Mỗi hang mỗi vẻ huyền bí, còn lại là những tảng đá lớn với những hình thù kì dị, như những con vật trong huyền thoại của Phật giáo. Hòn thì có hình thù con cá Kình khổng lồ (Ma Kiệt) nằm gác chuông chánh điện, hòn thì như còn thuyền Bát Nhã (gác trống), hòn lại giống con Cóc (Thiện Trùng).

Tất cả hàng chục công trình kiến trúc lớn nhỏ trên cơ sở của hang đá tự nhiên được kiến tạo thêm. Trong đó đáng chú ý là chánh điện, nhà thờ Tổ, thờ Phật Chuẩn Đề, thờ Tam Thế Phật, đình thờ Hộ Pháp phần kiến trúc bên trong là hang đá có sẵn: “Ba khối đá xếp thành hàng ngang do thiên nhiên tạo tác đã góp phần lớn vào việc qui định cấu trúc ngôi chùa Cổ Thạch. Khoảng trống phía dưới hai tảng đá này là nơi đặt chánh điện và một hệ thống tượng thờ phong phú đa dạng. Quần thể chánh điện này là một hang động rất nhỏ, đủ đặt thờ tượng Phật Mẫu và hệ thống tượng Tam Thế Phật, bên cạnh những pho tượng cổ mang dáng vẻ độc đáo, như pho tượng Quan Âm Phổ Đà, như hình ảnh của hai vị Bồ Tát Văn Thù, Bồ Tát Phổ Hiền mà khuôn mặt phảng phất đường nét nhân chủng của người dân Trung Bộ.

Ngoài hệ thống chánh điện, còn có nhà Tổ; miếu thờ Quan Thánh, bà chúa Tiên, Đền thờ Chiến sĩ và Miếu Cô Hồn.” Cả một quần thể kiến trúc rộng lớn, nhiều vẻ, nhiều cảnh liên tiếp nối nhau. Chùa chiền, hang động, đồi đá nhấp nhô với cây rừng và biển. Bãi biển ở ngay dưới chân chùa là bãi tắm lý tưởng. Tiếp đó là eo biển của mũi La gàn, những cảnh đẹp nổi tiếng bổ sung cho thắng cảnh của chùa Cổ Thạch.

Cảnh sơn thủy thạch kết hợp, kéo dài về không gian, không bị ngăn cách gò bó bởi khuôn viên như ở các chùa khác làm cho du khách cảm thấy thoải mái, tâm hồn như vươn tới, vươn tới mãi ở cõi Phật. Sự thanh bình ở đó giúp chúng ta trút bỏ những mệt mỏi tầm thường.

Ảnh: Toàn cảnh chùa Cổ Thạch. Nguồn: Internet

Chùa Cổ Thạch không chỉ là thắng cảnh đẹp, huyền bí mà còn là nơi chứa đựng nhiều di tích lịch sử văn hóa lâu đời có giá trị.

Sự hài hòa giữa nghệ thuật hoa viên, kiến trúc, điêu khắc phù hợp với cách tôn trí thờ phụng bên trong, cách làm tăng thêm không khí yên tĩnh, tôn nghiêm mà bình dị, tinh tế đơn giản mà dễ gần. Mỗi hang động ở đây cũng chính là cơ sở bảo tồn cổ tích. Các thế hệ những nhà tu hành trong mọi thử thách cam go nhất vẫn giữ gìn trân trọng những di sản văn hóa quý, các tư liệu lịch sử quý để trao lại cho đời sau.

Thông tin được trích dẫn lại từ Tạp chí Nghiên cứu Phật Học (Cơ quan Ngôn Luận của Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam) - số tháng 9 năm 2019

Tìm hiểu về giá trị lịch sử trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ của Chùa Cổ Thạch đối với Đất Nước